öncelikle söylemem gerek ki ben yıllardır iflah olmaz bir türkçe rap bağımlıyısım. hem işin icra hem de dinleme konusunda muhtemelen bi elin parmaklarını dahi geçmez benim kadar ilgilenen ve üzerine düşünen.
uzun süredir de üzerinde düşündüğüm bir konu var. başaran kişiler nasıl başardı ? benim için başarı kıstası müzik dışında hiçbir şey yapmadan hayatını ortalama üzerinde idame ettirmek. aylık 50-60k kazanmaktan bahsetmiyorum. minimum 150-200k olması gerek -kendi kıstasıma göre- başardım demen için.
her ne kadar kendim dinlemek için de yapsam, insanın üretmeye devam etmesi için motivasyonunun güçlü kalması gerekiyor. en büyük motivasyon da dinlenme sayıları oluyor. kim bunu takmam umrumda değil diyorsa tabii ki yalan söylüyodur.
üzerine çokça kafa patlattım, araştırdım, düşündüm. hiç hayata geçmeyen yüzlerce fikir ürettim. yıllarca süren birikimim sonucunda vardığım sonuç aşağıdaki kriterlerden oluşuyor. tamamen kendi fikrim hiçbir bilimsel veriye dayanmıyo bu arada. kafamda kurduğum denklem aşağıdaki gibi ben buna -başarı beşlisi- diyorum
1-) network
2-) iyi bir eküri
3-) imaj
4-) şans
5-) iyi müzik
şimdi tek tek bu maddeleri açıklayacağım ve türkçe rapte kimlerin neye sahip olduğunu ve nasıl başardığını düşündüğümü açıklayacağım ilk önce maddeleri ufak ufak açıklayayım. orada kafa karışıklığı kalmasın.
network - bu gayet ve açık bir durum hiç müzikle alakan olmasa bile bir youtubersan networkün geniş olduğu için başarabilirsin. zaten başka bir yerde edindiğin kitleni buraya çekebilirsin bu en basiti ve en önemlisi alttaki hiçbirine sahip olmasan bile başarman için en önemli şart. yazının devamında örneklendiricem.
iyi bir eküri - müzik işi aslına baktığımız zaman tamamen duygusal bir iş , şu an ne kadar mekanikleşmiş olsa bile hissettiğin şeyleri yazarsın. nasıl daha hırslı hissedersin ? yanında senin kadar hırslı biri olursa. nasıl daha üzgün hissedersin ? senin yanında senin kadar üzgün biri olursa. tek başına hissettiğin şeyler yanındaki kişiyle daha da güçlenir bu da müziğinin daha derin olmasını, daha derin olmasa bile insanların o müzikte kendisini daha çok bulabilmesini sağlar.
imaj - bunu da uzun uzadıya açıklamaya gerek yok sadece bir imaj bile sizi belli bir noktaya getirebilir. insanlara kendini nasıl tanıttığın çok önemli.
şans - doğru zamanda doğru yerde olabilme yeteneği. tam armut piş ağzıma düş olayı da değil. fırsatları kovalarsın şans ayağına gelince gol atarsın. fırsatları tepmemek önemli
iyi müzik - tek başına asla yeterli değil üstteki ilk üç sıradakinden birine sahip olmalısın ki başarabil.
şimdi gel gelelim örneklerimize top 50'den nkvt'tan baktığım isimleri yorumlayacağım ilk etapta. niye ilk etap dedim bilmiyorum ikincisi olmayacak ama siz de bu listeye göre kafanızdaki müzisyenin başarıp başarmadığını ve nasıl başardığını çözümleyebilirsiniz. istisna durumlar elbette olacaktır. xxx repçi uymuyo amınakoyim sen ne diyon diceksiniz elbet ama bence %99'u uyacaktır.
blok3 - kariyerinin başlangıcına şahitim çok hakim olmasam bile organize ile arkadaştı ve organize şu an ki ününe sahip olmasa bile piyasada vardı bu bize 1. seçeneği sağlar. waxy'le çalışana kadar çokta tutan işleri olmamıştı ama çalışmaya başlayınca tırmanışa geçti 2. seçeneği de sağlıyor. imaja baktığımızda ilk çıktığında umursamaz özgüvenli bi adam imajı vardı bu imaj da satar ama belli bi noktaya kadar. belli bi noktaya ulaştığı anda hemen imajı değiştirip aşık , acı çeken , beylik laflar eden mahalle abisine dönüştü. neden ? bu imaj onu en top seviyeye götürecek imajdı. eski imajını saldı 3.ye de sahip diyebiliriz. dördüncü elementimiz tahta. şanslarını çok iyi değerlendirdiğini söylememe gerek yok heralde bu zaten cepte. son maddemiz iyi müzik bu ilk dördü olduğu zaman buna gerek bile yok ama bu herif rezalet bir müzikte yapmıyor. hitap etmese bile kötü denemez. hepsi bir arada olunca ortaya başarı hikayesi çıkmış oluyor neden şu an top 5te olduğunu gayet iyi açıklıyor bu durum.
lvbel c5 - bu adamın bloktan daha farklı onun şansı ilk etapta iyi bir eküriye sahip olmasında gizliydi. batuflexle çok iyi başlangıç yaptı. sonrasında yine blok3'teki gibi imajının bi noktaya kadar onu götürebileceğini gördü ve aslında bana kalırsa büyük bir risk alarak imajını değiştirdi. röportajlar demeçler olmasa nefret objesine dönüşecekken insanların tamamen siyah-beyaz insanlardan sıkılmasından dolayı kendine çok güzel bir alan yarattı. adam hayatını yaşıyor çok relax ya kontenjanı açtı. ülker arenada konser verebilmesinin sebebi son zamanlardaki röportajları ve insanlara kendini bi şekilde sevdirebilmesi oldu. yoksa taşşak malzemesiydi sadece şans yanında oldu. para yanında saygınlığı da elde etmeyi başardı. bu 5 maddeye de hemen hemen sahip kendisi.
uzi motive - kariyerlerinin başında gerekli networku tepki kendilerine sağladı. zaten iyi ekürilerdi bu arada müzikal olarak hiç uyumlu olduklarını düşünmüyorum ama birbirlerini gaza getirme ve hırs konusunda stüdyoda ya da kendi hayatlarında birbirlerini tamamlayan bir ikililer. bu ikilinin birbirlerinden ayrıyken de yükseldiği zamanlara bakarsanız motive'nin pango'yla çalışmaya başladığı zamanlar uzi'nin de segah'la çalıştığı zamanlara tekabül ettiğini görebilirsiniz. uzinin düşüşü segah'tan ayrılmasıyla başladı hatta. imaj konusunda zaten iyi bu ikili. şanslarını da mob gibi bi oluşumda bulunmalarından anlayabiliriz. müzikleri de gayet iyi. birbirlerinden çok farklı kariyerler müzisyenler olsalar da benim anlattığım yazıya göre kategorilendirmeleri çok yakın olduğu için tek başlık altında aldım.
şehinşah - örneklendirmelerimi farklılaştırmak için alıyorum kendisini yoksa ona gelene kadar daha başarılı bir çok rapçi mevcut. bu adam çok eski olduğu için zaten yeterli networke sahipti ama bir türlü patlayamıyordu. ne zaman patladı imajına çeki düzen verdiği ve bugy ve artz gibi prodüktörlerle eküri olduğu dönemde. herkesin sokakta şehinşah gibi gezdiği dönemleri hatırlarsınız. iyi ekürileri ister istemez daha iyi müzikleri de ardında getirdi. ne zaman düşüşe geçti kötü bir eküriyle birlikte olduğu süreçte düşüşe geçti ve daha da düşüş trendini devam ettirmesi kaçınılmaz.
eray067 mansur - bu ikili de farklı örneklerden olduğu için alıyorum network ve iyi bir ekürinin en iyi çalıştığı örneklerden diğer hiçbir şey olmasa bile tutacaktı bu ikili. çünkü bağlantıları kuvvetliydi. hoş iyi de müzik yapıyorlar ama yapmasalar bile yine de ses getirmemeleri imkansızdı.
ati242 - ilk iki seçeneğin yine çok güçlü olduğu bir arkadaş ve bunu patron'a borçlu tamamen. sonrasında kendi yolunu çizse bile tüm altyapısını buna borçlu. sonrasında çok iyi gelişti ve bu 5'linin istisnalarından biri oldu ama yine de ilk parlamasında bu etkenler göz ardı edilemez.
poizi - networkün en çılgıncasına kullanıldığı adamdır bu. poizi yerine başka yanık sesli bir adamı koyup aynı networkü ver sonuç farklı olmayacaktı yine ortalığı kasıp kavuracaktı. yine de hakkını yiyemem deli gibi networkü olduğu halde bir gram ileri gidememiş birçok müzisyen de var. her ne kadar arkaplanda yapılan boostlamaları ittirmeleri kaktırmaları direkt çalıştığım iş sebebiyle görebilsem de her yol mübahtır deyip içinden geçti piyasanın. networkünü kaybettiğinde nasıl bir kariyeri olacak merakla bekliyorum. korumayı başarabilecek mi ?
era7capone massaka - bu ikili ne alaka amk dediğinizi duyar gibiyim. ama hayırr çok benzer yanları mevcut. çook kötü müzik. ama iyi network ve iyi bir imaj. era7'nin ne imajı var ki amk dediğinizi de duyuyorum ama öyle değil. illegal suçlu imajını çok iyi yaptı. zamanında facebook msn iletilerini verselerine çok güzel yedirdi herkesin paylaştığı biri haline geldi. ara ara ynalışlıkla güzel işler de çıkarıyor. massaka hakkında kötü bir şey demeyeceğim malum başımıza bela alabiliriz. anlayın siz işte.
şam - istisnai durumlardan sayabileceğim bir adam mesela yaptığı müzik iyi müzik kıstasıma girer mi giremez mi karar veremiyorum ama girdi diyelim. networku kuvvetliydi çünkü herif doğduğundan beri rapçi cezasından sansarına kadar var bunları ne kadar çok kullanmamış olsa bile yeterli derece her zaman destek alıyordu. imajı da vardır tuhaf bir adam olsa da. imajının kendisi bu. istisna falan değilmiş zaten hepsine sahipmiş.
aklıma bir çırpıda gelen örnekler bunlar. biliyorum sıfırdan gelip ünlü olmaya çalışan mc bu satırları okuyorsun. ben de başarmalıyım diyorsun. ama bu üsttekilerden minimum 3 tanesine sahip değilsen ne yaparsan yap imkansızzz. tüm dünyada bu durumlar böyle işliyor. çok çok iyi bir şarkı yapmaya çalışacağına networkünü genişlet. ortalama üstünde bir şarkı yapman yeterli olacaktır.
yıllarca sürekli ürettim. haftada minimum 3-4 şarkı yapacak ve haftanın sonunda yayınlanmaya hazır en az 2 parça çıkaracak kadar bu işi seviyorum. bir sürü stratejik hatalar yaptım belki de bu müziğe dair hiçbir yeteneğim bile yok. sektör böyle sektör şöyle diye de bok atmıyorum aslında. futbol oynarken neden elle gol atamıyorum diye ağlayıp oyundan çıkmak gibi bi şey olur bu. her şey tamamen kendi hatam. götümü kaldırıp yapabileceğim birçok şeyi de yapmadım günün sonunda. sadece üretmeyi seviyordum ürettim. artık onu da yapamıyorum çünkü harap ettim kendimi yazmak için yiyip bitirdim içimde ne varsa. başarılı olma işi başka bir hayata kaldı :) ama hala çok seviyor ve takip ediyorum bir şeyler paylaşma konuşma isteğimi törpüleyemiyorum o yüzden de böyle bir yazı paylaşmak istedim dostlar buraya kadar okuduysan da aklına sağlık teşekkürler.
2025 için makul tespitler ama 2026'da ve sonrasında formül yine değişebilir.
2005'te popüler olanların bir çoğu sadece iyi müzikle ve istikrarlı üretimle bir yerlere geldiler. Stil sahibi olmak hep önemliydi ama bu imajdan bağımsız müzikte özgünlüktü. Aradan geçen zamanda Endüstriyelleşme, network ve pr gereksinimini artırdı.
Önümüzdeki yıllarda yapay zekanın etkinliğinin artmasıyla bir çok şey dijital menajerler tarafından yönetilebilir. O günkü zamanın ruhuna göre yeni fark yaratma kriterleri konuşulacaktır.
ben hala olaya duygusal yaklaşıyorum, dinleyici parçanı dinlediğinde kendinden bir şeyler hissediyor ve heyecanlanıyorsa başarılısındır. Bu hiçbir zaman değişmedi ve değişmeyecek.