-Çağrı sinci ve sorgu'nun beslenme çantası isimli parçalarından sonra bir anmamız gereken-
Cem Karaca'ya ait 1978 çıkışlı bir LP ve aynı ismi paylaşan parçadır. lp'da cem karaca'ya edirdahan isimli grubu eşlik eder. parça o kadar uzundur ki bulunduğu plağın a yüzü (plakların ve kasetlerin A ve B olarak iki yüzü olur) sadece bu parçaya ayrılmıştır. şarkıda "kapıcı kasım"ın zeki, çalışkan, küçük kızı safinaz'ın çocukluğundan başlayarak hayatı anlatılır.
Lp için konuşursak albümde safinaz dışında karam ve şeyh bedrettin destanı adlı iki parça daha bulunuyor. Bunlar da kendilerine ayrı yaprak yaprak incelemeri hak eden iyi kurgulanmış parçalardır. "Karam" Ahmet arif'in şiirinden "Şeyh Bedrettin Destanı" Nazım hikmet'in dizelerinden bestelenmiştir. "Şeyh Bedrettin Destanı"nda geçen "sapı kanlı demiri kör bir bıçaktı, sıcak" dizesi daha sonrasında beta tarafından bir acapellada anılmıştı. (bulursam onu da atarım) albümün arka kapağında cem karaca ve edirdahan grubunun "Kahrolsun Yoz Müzik" yazan bir duvarın önünde çekindiği fotoğraf yer almaktadır.
(3:18 de betanın "sapı kanlı kör bir bıçaktı sıcak" dediği yer aynı şiire gönderme)
uzun uzun inceleme gerektiren Aynı adlı parça -safinaz- ise sözleri Cem karaca tarafından yazılmış bir "anadolu rock operası"dır; rock sounduyla arabesk temaları birleştirmişse de aynı zamanda o arabesk kültüre eleştiri de bulunur. anlattığı hikaye, ince işlenmiş ayrıntıları, ince işlenmiş dünyası, politik duruşuyla dinlenmeye değer. şarkıda birden çok kez müzik parça değişiyor, dolayısıyla da bir ton ensturmanı duyuyorsunuz. birbirinden çok farklı ritim ve melodileri olan "chapter"lar hikayenin farklı kısımlarını vurguluyor. bazı bölümlerde farklı karakterlere de göz atıyoruz. örneğin; "jön niyazi"nin bölümünde meyhanelerde çalan tarz ucuz bir arabesk müzik çalıyor ve o tarz bir jargonla yazılmış sözler okuyor cem karaca . sözler hem safinazın ve diğer karakterlerin dünyayı nasıl algıladığını hem de dünyanın nesnel gerçekliğini konuşacak biçimde katmanlı. Velhasılı kelam tüketim çağında tüketime sunulamayacak kadar ayrıntılı bir iş dinlemek isterseniz kesinlikle bir göz atın.
ayrıca fabrika ve atolyelerde kayda değer zaman geçirmiş biri olarak kişisel kanaatim, hikayenin hala inanılmaz güncel olduğu. bana güvenin dünyaya nüfuz etmek için çok iyi bir parça
----sözleri------
Gün doğmadan uyandı kapıcı Kasım
Arandı da yaktı ilk Bafrasını
Sonra kalktı yaktı kaloriferi
Dışarıda yaman bir ayaz vardı
Asiye karısı, kızı Safinaz
Uyuyorlardı sessiz upuzun
Dün bütün gün on numarada çamaşırdaydılar
Ellerin kirini yuğmaktan yorgun
Yeni bir gün diye düşünmedi ki
Değişik ne olacaktı ki
Onca daire, onca merdiven
Bakkala git, ekmek al, çöp dök çöp
Çöp dök çöp
Yaktı ocağı, çayı demledi
Sonra da uyardı Asiye'sini
Ben çıkıyorum dedi siparişlere
Gecikmesin, kızı uyandır dedi
Ben çıkıyorum dedi siparişlere
Gecikmesin, kızı uyandır dedi
Asiye kadın zorla yekindi
Of dedi bir, of anam anam
Kızım Safinaz, kalk okul vakti
Daha çok uykum var, uykum var anam
Uykum var anam
Güz günü dökülen yapraklar gibi
Öyle farksızca geçerken yıllar
Asiye temizlikte, Kasım in çıkta
Safinaz orta ikiye başlar
Okusun, tek taş çekerim sırtımda
Okusun, kul olmasın ellere diyen Kasım
Geçikçe sınıfları Safinaz yıl sonunda
Kasılıyordu kapıcı Kasım kasım kasım
Geçikçe sınıfları Safinaz yıl sonunda
Kasılıyordu kapıcı Kasım kasım kasım
Her şeyin fiyatı artıyordu ancak
Her şeyin fiyatı artıyordu ancak
Et, süt, bez, tuz ve de yakacak
Ve kitap ve kalem ve defter ve de açacak
Artmayan tek şey aylığıydı Kasım'ın
Artmayan tek şey aylığıydı ancak
Fiyatlar artıyordu Kasım'ın ücreti sabit
Fiyatlar artıyordu Safinaz okuyordu
Safinaz'ın okuduğu kitaplar yazıyordu
Bir doktorun işçiden şerefli olduğunu
Her şeyin fiyatı artıyordu ancak
Her şeyin fiyatı artıyordu ancak
Et, süt, bez, tuz ve de yakacak
Ve kitap ve kalem ve defter ve de açacak
Artmayan tek şey aylığıydı Kasım'ın
Artmayan tek şey aylığıydı ancak
Fiyatlar artıyordu Kasım'ın ücreti sabit
Kasım'ın ücreti fiyatlara yetmiyordu
Birkaç ay daha sıktı dişini kapıcı Kasım
Safinaz artık okula gidemiyordu
Birkaç ay daha sıktı dişini kapıcı Kasım
Safinaz artık okula gidemiyordu
Mecburdu Safinaz da çalışmaya
Aile bütçesine katkıda bulunmaya
Okul önlüklerini ağlayarak çıkardı
Daha on dördünde fabrikaya başladı
Okul önlüklerini ağlayarak çıkardı
Daha on dördünde fabrikaya başladı Safinaz
Yine erken kalkıyordu Safinaz sabahları
Her sabah geçerek o aynı sokakları
Kendi gibi insanlarla doldurup fabrikaları
Kendi gibilerine satıyorlardı yaptıkları malları
Safinaz on dördünde at gibi çalışıyor
Sendika yok, sigorta yok, iş güvenliği de yok
Safinaz hafta sonları sinemaya gidiyor
Bekliyor filmlerdeki o zengin bey çocuğunu
Kendinden büyük kızlar kuaföre gidiyorlar
Hafta sonları boyalar sürüyorlar yüzlerine
Pazartesileri localardan localardan söz ediyorlar
Safinaz hiç anlamadan bakıyor yüzlerine
Safinaz fotoroman okuyor, Safinaz kupon kesiyor
Babası kader diyor, piyango bileti alıyor
Günden güne yaşlanıyor, dertleniyor anası
Safinaz eve erken gelmekten sıkılıyor
O aybaşı aylığından pudra aldı kendine
Bir çift uzun çorap, topuklu ayakkabı
Pudrayı sürüp sürüp aynada baktı yüzüne
Ve o hafta sonu eve biraz daha geç geldi
Bir emeklinin oğluyum, adım Niyazi
Jön Niyazi de derler dostlar sağolsun
Lise sondan terk okul durumum
Fabrikada muhasebeye takılıyorum ah
Fabrikada muhasebeye takılıyorum
Peder sağolsun levazımcıydı
Çok dostları vardı o zamanlarda
Eskiden yağ tüccarıymış şimdiki patron
Babamın dostuymuş o zamanlardan
Babamın dostuymuş o zamanlardan
Okulda çok çaktım matematikten
Şimdi matematikten buluyorum yolumu
Ne biçim dünya bu dinine yandığım
Aç bir ufak daha kafamızı bulalım
Aç bir ufak daha kafamızı bulalım
Ha onu diyordum abiler heh
Adım Niyazi, Jön Niyazi de derler dostlar sağolsun
Bir yavru düştü geçenlerde fabrikaya
Ooo böyle fıstık gibi bir yavru ama adı biraz faul
Aysel değil Canan değil ya, Safinaz
Hoş hepsi naz olsa ne yazar bize he he
Geçenlerde karşılaştık iş çıkışında
Çaktım Beykozu dedim hani haftasonu anlarsın ya heh heh heh
Bir kötü pudra sürmüş çıktı da geldi heh heh heh heh heh heh)
(bu kısımda radyodan geln bir ajans sesi ve meyhane gürültüsü duyuluyor)
Aylardan Ramazan, Teravih sonrası
Namazdan dönene dek bekledi karısı
Gelince Kasım usul usul dokandı
Bu kızda bir haller var dedi Asiye
Kasım irkildi, n'ola dedi, n'olabilir ki?
Asiye sustu başını önüne eğdi
Sonra da fısıldar gibi konuştu Asiye
Dün gece sayıklıyordu, yapma Niyazi
Sonra da fısıldar gibi konuştu Asiye
Dün gece sayıklıyordu, yapma Niyazi
Kasım dellendi, fırladı yerinden
Tutup dövdü kızı Allah yarattı demeden
Kasım dellendi, fırladı yerinden
Tutup dövdü kızı Allah yarattı demeden
Hiç ağlamadı Safinaz, öylece baktı babasına
O akşam, o akşam çıktı gitti ve bir daha eve hiç dönmedi
Baba evinden çıkıp gitmek kurtuluş mu, kurtuluş mu?
Düşündün mü bu yolun sonu düzlük mü ya yokuş mu?
Varacağın en son nokta doğru mu yanlış mı?
Nereye Safinaz?
Niyazi'den hayır ummak ilaçsız bir kele benzer
Fabrikadaki yövmiyen söylesene neye yeter
Bak duruyor hususiler, el ediyor cici beyler
Nereye Safinaz?
Genelevde sermayesin, patron alır kazancını
Dostun kumarda kaybeder senden çıkarır hıncını
Yıllar geçer sen çökersin, dilenirsin aç avcunu
Nereye Safinaz?
Bazen şansın yaver gider biri çıkar evlenirsin
Bazen açarsın gözünü bir genelev işletirsin
Söylesenize Safinazlar bütün bunlar kurtuluş mu? kurtuluş nerede?
Nerede Safinaz?
On binlerce Safinaz
Kurtuluş nerede?
Cem Karaca'ya ait 1978 çıkışlı bir LP ve aynı ismi paylaşan parçadır. lp'da cem karaca'ya edirdahan isimli grubu eşlik eder. parça o kadar uzundur ki bulunduğu plağın a yüzü (plakların ve kasetlerin A ve B olarak iki yüzü olur) sadece bu parçaya ayrılmıştır. şarkıda "kapıcı kasım"ın zeki, çalışkan, küçük kızı safinaz'ın çocukluğundan başlayarak hayatı anlatılır.
Lp için konuşursak albümde safinaz dışında karam ve şeyh bedrettin destanı adlı iki parça daha bulunuyor. Bunlar da kendilerine ayrı yaprak yaprak incelemeri hak eden iyi kurgulanmış parçalardır. "Karam" Ahmet arif'in şiirinden "Şeyh Bedrettin Destanı" Nazım hikmet'in dizelerinden bestelenmiştir. "Şeyh Bedrettin Destanı"nda geçen "sapı kanlı demiri kör bir bıçaktı, sıcak" dizesi daha sonrasında beta tarafından bir acapellada anılmıştı. (bulursam onu da atarım) albümün arka kapağında cem karaca ve edirdahan grubunun "Kahrolsun Yoz Müzik" yazan bir duvarın önünde çekindiği fotoğraf yer almaktadır.
(3:18 de betanın "sapı kanlı kör bir bıçaktı sıcak" dediği yer aynı şiire gönderme)
uzun uzun inceleme gerektiren Aynı adlı parça -safinaz- ise sözleri Cem karaca tarafından yazılmış bir "anadolu rock operası"dır; rock sounduyla arabesk temaları birleştirmişse de aynı zamanda o arabesk kültüre eleştiri de bulunur. anlattığı hikaye, ince işlenmiş ayrıntıları, ince işlenmiş dünyası, politik duruşuyla dinlenmeye değer. şarkıda birden çok kez müzik parça değişiyor, dolayısıyla da bir ton ensturmanı duyuyorsunuz. birbirinden çok farklı ritim ve melodileri olan "chapter"lar hikayenin farklı kısımlarını vurguluyor. bazı bölümlerde farklı karakterlere de göz atıyoruz. örneğin; "jön niyazi"nin bölümünde meyhanelerde çalan tarz ucuz bir arabesk müzik çalıyor ve o tarz bir jargonla yazılmış sözler okuyor cem karaca . sözler hem safinazın ve diğer karakterlerin dünyayı nasıl algıladığını hem de dünyanın nesnel gerçekliğini konuşacak biçimde katmanlı. Velhasılı kelam tüketim çağında tüketime sunulamayacak kadar ayrıntılı bir iş dinlemek isterseniz kesinlikle bir göz atın.
ayrıca fabrika ve atolyelerde kayda değer zaman geçirmiş biri olarak kişisel kanaatim, hikayenin hala inanılmaz güncel olduğu. bana güvenin dünyaya nüfuz etmek için çok iyi bir parça
----sözleri------
Gün doğmadan uyandı kapıcı Kasım
Arandı da yaktı ilk Bafrasını
Sonra kalktı yaktı kaloriferi
Dışarıda yaman bir ayaz vardı
Asiye karısı, kızı Safinaz
Uyuyorlardı sessiz upuzun
Dün bütün gün on numarada çamaşırdaydılar
Ellerin kirini yuğmaktan yorgun
Yeni bir gün diye düşünmedi ki
Değişik ne olacaktı ki
Onca daire, onca merdiven
Bakkala git, ekmek al, çöp dök çöp
Çöp dök çöp
Yaktı ocağı, çayı demledi
Sonra da uyardı Asiye'sini
Ben çıkıyorum dedi siparişlere
Gecikmesin, kızı uyandır dedi
Ben çıkıyorum dedi siparişlere
Gecikmesin, kızı uyandır dedi
Asiye kadın zorla yekindi
Of dedi bir, of anam anam
Kızım Safinaz, kalk okul vakti
Daha çok uykum var, uykum var anam
Uykum var anam
Güz günü dökülen yapraklar gibi
Öyle farksızca geçerken yıllar
Asiye temizlikte, Kasım in çıkta
Safinaz orta ikiye başlar
Okusun, tek taş çekerim sırtımda
Okusun, kul olmasın ellere diyen Kasım
Geçikçe sınıfları Safinaz yıl sonunda
Kasılıyordu kapıcı Kasım kasım kasım
Geçikçe sınıfları Safinaz yıl sonunda
Kasılıyordu kapıcı Kasım kasım kasım
Her şeyin fiyatı artıyordu ancak
Her şeyin fiyatı artıyordu ancak
Et, süt, bez, tuz ve de yakacak
Ve kitap ve kalem ve defter ve de açacak
Artmayan tek şey aylığıydı Kasım'ın
Artmayan tek şey aylığıydı ancak
Fiyatlar artıyordu Kasım'ın ücreti sabit
Fiyatlar artıyordu Safinaz okuyordu
Safinaz'ın okuduğu kitaplar yazıyordu
Bir doktorun işçiden şerefli olduğunu
Her şeyin fiyatı artıyordu ancak
Her şeyin fiyatı artıyordu ancak
Et, süt, bez, tuz ve de yakacak
Ve kitap ve kalem ve defter ve de açacak
Artmayan tek şey aylığıydı Kasım'ın
Artmayan tek şey aylığıydı ancak
Fiyatlar artıyordu Kasım'ın ücreti sabit
Kasım'ın ücreti fiyatlara yetmiyordu
Birkaç ay daha sıktı dişini kapıcı Kasım
Safinaz artık okula gidemiyordu
Birkaç ay daha sıktı dişini kapıcı Kasım
Safinaz artık okula gidemiyordu
Mecburdu Safinaz da çalışmaya
Aile bütçesine katkıda bulunmaya
Okul önlüklerini ağlayarak çıkardı
Daha on dördünde fabrikaya başladı
Okul önlüklerini ağlayarak çıkardı
Daha on dördünde fabrikaya başladı Safinaz
Yine erken kalkıyordu Safinaz sabahları
Her sabah geçerek o aynı sokakları
Kendi gibi insanlarla doldurup fabrikaları
Kendi gibilerine satıyorlardı yaptıkları malları
Safinaz on dördünde at gibi çalışıyor
Sendika yok, sigorta yok, iş güvenliği de yok
Safinaz hafta sonları sinemaya gidiyor
Bekliyor filmlerdeki o zengin bey çocuğunu
Kendinden büyük kızlar kuaföre gidiyorlar
Hafta sonları boyalar sürüyorlar yüzlerine
Pazartesileri localardan localardan söz ediyorlar
Safinaz hiç anlamadan bakıyor yüzlerine
Safinaz fotoroman okuyor, Safinaz kupon kesiyor
Babası kader diyor, piyango bileti alıyor
Günden güne yaşlanıyor, dertleniyor anası
Safinaz eve erken gelmekten sıkılıyor
O aybaşı aylığından pudra aldı kendine
Bir çift uzun çorap, topuklu ayakkabı
Pudrayı sürüp sürüp aynada baktı yüzüne
Ve o hafta sonu eve biraz daha geç geldi
Bir emeklinin oğluyum, adım Niyazi
Jön Niyazi de derler dostlar sağolsun
Lise sondan terk okul durumum
Fabrikada muhasebeye takılıyorum ah
Fabrikada muhasebeye takılıyorum
Peder sağolsun levazımcıydı
Çok dostları vardı o zamanlarda
Eskiden yağ tüccarıymış şimdiki patron
Babamın dostuymuş o zamanlardan
Babamın dostuymuş o zamanlardan
Okulda çok çaktım matematikten
Şimdi matematikten buluyorum yolumu
Ne biçim dünya bu dinine yandığım
Aç bir ufak daha kafamızı bulalım
Aç bir ufak daha kafamızı bulalım
Ha onu diyordum abiler heh
Adım Niyazi, Jön Niyazi de derler dostlar sağolsun
Bir yavru düştü geçenlerde fabrikaya
Ooo böyle fıstık gibi bir yavru ama adı biraz faul
Aysel değil Canan değil ya, Safinaz
Hoş hepsi naz olsa ne yazar bize he he
Geçenlerde karşılaştık iş çıkışında
Çaktım Beykozu dedim hani haftasonu anlarsın ya heh heh heh
Bir kötü pudra sürmüş çıktı da geldi heh heh heh heh heh heh)
(bu kısımda radyodan geln bir ajans sesi ve meyhane gürültüsü duyuluyor)
Aylardan Ramazan, Teravih sonrası
Namazdan dönene dek bekledi karısı
Gelince Kasım usul usul dokandı
Bu kızda bir haller var dedi Asiye
Kasım irkildi, n'ola dedi, n'olabilir ki?
Asiye sustu başını önüne eğdi
Sonra da fısıldar gibi konuştu Asiye
Dün gece sayıklıyordu, yapma Niyazi
Sonra da fısıldar gibi konuştu Asiye
Dün gece sayıklıyordu, yapma Niyazi
Kasım dellendi, fırladı yerinden
Tutup dövdü kızı Allah yarattı demeden
Kasım dellendi, fırladı yerinden
Tutup dövdü kızı Allah yarattı demeden
Hiç ağlamadı Safinaz, öylece baktı babasına
O akşam, o akşam çıktı gitti ve bir daha eve hiç dönmedi
Baba evinden çıkıp gitmek kurtuluş mu, kurtuluş mu?
Düşündün mü bu yolun sonu düzlük mü ya yokuş mu?
Varacağın en son nokta doğru mu yanlış mı?
Nereye Safinaz?
Niyazi'den hayır ummak ilaçsız bir kele benzer
Fabrikadaki yövmiyen söylesene neye yeter
Bak duruyor hususiler, el ediyor cici beyler
Nereye Safinaz?
Genelevde sermayesin, patron alır kazancını
Dostun kumarda kaybeder senden çıkarır hıncını
Yıllar geçer sen çökersin, dilenirsin aç avcunu
Nereye Safinaz?
Bazen şansın yaver gider biri çıkar evlenirsin
Bazen açarsın gözünü bir genelev işletirsin
Söylesenize Safinazlar bütün bunlar kurtuluş mu? kurtuluş nerede?
Nerede Safinaz?
On binlerce Safinaz
Kurtuluş nerede?
