Yayını seyretmedim; kendi fikrimi beyan etmek istiyorum. Bu durumun bazı temel sebepleri olduğunu düşünüyorum; şu şekilde sıralayabilirim:
1- Buna inanılması. Evet evet şaka değil, “kendini gerçekleştiren kehanet” hesabı. Kadınların Türkçe rap'te geri kaldığı yönünde bir iddiaya sahip olup / inanıp biz de bu iddiamıza uygun hareket edince iddiamız gerçeklik kazanıyor. :-)
2- Sayılarının erkeklere oranla az olması. Toplamda az olunca içlerindeki zirve isimler de az oluyor; dolayısıyla yirmi kişilik bir “En İyiler” listesine iki üç tane bayan MC'yi anca alabiliyorsunuz. Ama bu “En İyiler” listesine battle rap de giriyor, melankolik rap de giriyor, protest rap de giriyor... Türleri kendi içinde ayrı ayrı ele alırsanız o türlerde bayanların daha yükseğe oynayabildiğini görebilirsiniz; örneğin “Arabesk rap'te en iyiler Yener Çevik, Ahiyan, Rozz Kalliope.” diyebilirsiniz. İnsanları birbiriyle genel olarak kıyaslamak yerine belli açılardan kıyaslarsanız da hepsinin birbirine göre geri kaldığı veya öne geçtiği yönler olduğunu fark edecekseniz; dolayısıyla direkt olarak “Şu şundan iyi.” demek yerine “Şu şu konuda bundan iyi, bu da bu konuda şundan iyi.” diyebileceksiniz. (Örneğin kimse Dr. Fuchs'u genel anlamda Sagopa'nın önüne geçirmeyi aklının ucundan bile geçirmez, ama belki de Dr. Fuchs'un didaktik yönünün / tavrının Sagopa'ya ağır bastığı söylenebilir. Şehinşah da teknik yönden Sago'ya üstün tutuluyor mesela; ama genele hitap etme konusunda ben Sago'yu daha önde görüyorum.)
3- Sansasyon yaratmamaları. Erkekler birbirlerine diss yaptıkça veya respect attıkça gündeme geliyorlar; ama bayanların birbirini diss'lediği veya açıkça respect attığı falan yok. Eskiden “Manitamı ayarttın.” diss'leri oluyormuş tabii ama o tür şarkıları yapanlar yavaş yavaş silinip gitti. Açıkça bir respect gelirse de rap dışından geliyor anca (Ece Seçkin - Rozz Kalliope).
4- Sürekli olarak erkeklerle kıyaslanmaları. Beğenimizi bile “Ceza'nın kardeşi tabii”, “Dişi Joker” vs. diye ifade ediyoruz; bu da onları takdir ederken bile arka plana atmamıza sebebiyet veriyor. Bazı kadınlara destek veren kişiler de erkek olunca “Ayben abisi sayesinde tanındı.”, “Sago'nun verse'leri ve prodüksiyonu olmadan Kolera vasat kalıyor.” gibi muhabbetler edilmeye başlanıyor. (Bu madde birinci maddeyle bağlantılı da diyebiliriz.) Ama kendi başına varlık gösterebilen bayanlar da var. Erkeklerce organize edilen toplu parçalarda onların önüne geçebilenler de oluyor; mesela ben “Tsunami”deki en iyi verse'ün Notra'nınki olduğunu düşünüyorum. (İzahım için bkz. #279462)
5- Rap'ten uzun süre uzak kalabilmeleri veya istikrarlı olsa da nadiren üretmeleri. Ayben rap'ten uzun süre uzak kaldı mesela; hatta bu uzaklaşmasının sürekli Ceza ile birlikte anılmasından kaynaklı olduğunu da söylemişti (Kısa Devre Youtube kanalındaki röportajına bakabilirsiniz.). Rapizm Çağla da uzun süre rap'ten uzak kalmış bir isim. Harpya da istikrarlı olsa bile az üretiyor; ama üretken olunup kaliteden düşürüleceğine böylesi tercih edilmeli tabii. (İşin imkân boyutunu ayrı tutuyorum; Pi'nin Okan Bayülgen programındaki sitemlerini hatırlayınız.)
6- Kimi bayanların rap'ten uzak türlerde seslerini ve sanatlarını daha iyi yansıtabilmeleri. Medusa'nın R&B ve cover'a yönelmesi, Derya'nın bir aralar soft rock'a yaklaşan işler yapması, Rozz'un arabesk rap'e yaklaşması buna örnek. Lil Zey de pop'a yaklaşan işler yapıyor denebilir, mumble da okumasa tam olacak. Direkt olarak pop yapmaya başlayan bir isim de Pınar. Başta “Ayaz” diye bir trap şarkısı yapmış ve epey eleştiri almıştı, sonradan pop'a yöneldi ve bence isabetli de oldu. Öylesi Lil Zey'in arada kalmış tarzından daha iyi bence.
7- Yeni yükselişe geçen bayanların önemli bir kısmının trap'i tercih etmesi ve dolayısıyla klasik stildeki rap'i yeğleyenlere hitap etmemesi.
Bunların ne kadarı yayında söylendi bilemiyorum; tekrar mahiyetinde olan kısımlar varsa kusura bakmayın. :-)
1- Buna inanılması. Evet evet şaka değil, “kendini gerçekleştiren kehanet” hesabı. Kadınların Türkçe rap'te geri kaldığı yönünde bir iddiaya sahip olup / inanıp biz de bu iddiamıza uygun hareket edince iddiamız gerçeklik kazanıyor. :-)
2- Sayılarının erkeklere oranla az olması. Toplamda az olunca içlerindeki zirve isimler de az oluyor; dolayısıyla yirmi kişilik bir “En İyiler” listesine iki üç tane bayan MC'yi anca alabiliyorsunuz. Ama bu “En İyiler” listesine battle rap de giriyor, melankolik rap de giriyor, protest rap de giriyor... Türleri kendi içinde ayrı ayrı ele alırsanız o türlerde bayanların daha yükseğe oynayabildiğini görebilirsiniz; örneğin “Arabesk rap'te en iyiler Yener Çevik, Ahiyan, Rozz Kalliope.” diyebilirsiniz. İnsanları birbiriyle genel olarak kıyaslamak yerine belli açılardan kıyaslarsanız da hepsinin birbirine göre geri kaldığı veya öne geçtiği yönler olduğunu fark edecekseniz; dolayısıyla direkt olarak “Şu şundan iyi.” demek yerine “Şu şu konuda bundan iyi, bu da bu konuda şundan iyi.” diyebileceksiniz. (Örneğin kimse Dr. Fuchs'u genel anlamda Sagopa'nın önüne geçirmeyi aklının ucundan bile geçirmez, ama belki de Dr. Fuchs'un didaktik yönünün / tavrının Sagopa'ya ağır bastığı söylenebilir. Şehinşah da teknik yönden Sago'ya üstün tutuluyor mesela; ama genele hitap etme konusunda ben Sago'yu daha önde görüyorum.)
3- Sansasyon yaratmamaları. Erkekler birbirlerine diss yaptıkça veya respect attıkça gündeme geliyorlar; ama bayanların birbirini diss'lediği veya açıkça respect attığı falan yok. Eskiden “Manitamı ayarttın.” diss'leri oluyormuş tabii ama o tür şarkıları yapanlar yavaş yavaş silinip gitti. Açıkça bir respect gelirse de rap dışından geliyor anca (Ece Seçkin - Rozz Kalliope).
4- Sürekli olarak erkeklerle kıyaslanmaları. Beğenimizi bile “Ceza'nın kardeşi tabii”, “Dişi Joker” vs. diye ifade ediyoruz; bu da onları takdir ederken bile arka plana atmamıza sebebiyet veriyor. Bazı kadınlara destek veren kişiler de erkek olunca “Ayben abisi sayesinde tanındı.”, “Sago'nun verse'leri ve prodüksiyonu olmadan Kolera vasat kalıyor.” gibi muhabbetler edilmeye başlanıyor. (Bu madde birinci maddeyle bağlantılı da diyebiliriz.) Ama kendi başına varlık gösterebilen bayanlar da var. Erkeklerce organize edilen toplu parçalarda onların önüne geçebilenler de oluyor; mesela ben “Tsunami”deki en iyi verse'ün Notra'nınki olduğunu düşünüyorum. (İzahım için bkz. #279462)
5- Rap'ten uzun süre uzak kalabilmeleri veya istikrarlı olsa da nadiren üretmeleri. Ayben rap'ten uzun süre uzak kaldı mesela; hatta bu uzaklaşmasının sürekli Ceza ile birlikte anılmasından kaynaklı olduğunu da söylemişti (Kısa Devre Youtube kanalındaki röportajına bakabilirsiniz.). Rapizm Çağla da uzun süre rap'ten uzak kalmış bir isim. Harpya da istikrarlı olsa bile az üretiyor; ama üretken olunup kaliteden düşürüleceğine böylesi tercih edilmeli tabii. (İşin imkân boyutunu ayrı tutuyorum; Pi'nin Okan Bayülgen programındaki sitemlerini hatırlayınız.)
6- Kimi bayanların rap'ten uzak türlerde seslerini ve sanatlarını daha iyi yansıtabilmeleri. Medusa'nın R&B ve cover'a yönelmesi, Derya'nın bir aralar soft rock'a yaklaşan işler yapması, Rozz'un arabesk rap'e yaklaşması buna örnek. Lil Zey de pop'a yaklaşan işler yapıyor denebilir, mumble da okumasa tam olacak. Direkt olarak pop yapmaya başlayan bir isim de Pınar. Başta “Ayaz” diye bir trap şarkısı yapmış ve epey eleştiri almıştı, sonradan pop'a yöneldi ve bence isabetli de oldu. Öylesi Lil Zey'in arada kalmış tarzından daha iyi bence.
7- Yeni yükselişe geçen bayanların önemli bir kısmının trap'i tercih etmesi ve dolayısıyla klasik stildeki rap'i yeğleyenlere hitap etmemesi.
Bunların ne kadarı yayında söylendi bilemiyorum; tekrar mahiyetinde olan kısımlar varsa kusura bakmayın. :-)
