Nagehan Çetin isimli bir Öğretim Üyesi ablamızın hazırlamış olduğu makalede derlediği deyimlerdir.
makale linki: dergipark.org.tr/en/download/article-file/733038
1- Ağzına sakız olmak (dedikodusuna konu olmak)
Körkütük asalağız bu yağız delikanlının adı Sago, rapi sakız olacak
ağız yorulacak (Marifetname)
2- Ağzının tadını kaçırmak (neşesini, keyfini bozmak)
Ağzının tadını ben kaçırdım sen kaşındın yalan mı (Foseptik)
3- Akıllı geçinmek (kendini çok akıllı sanmak)
Akıllı geçinen cehennem odunları akar gözlerinden yaş cennetin
ırmaklarından (Tımarlı Hastane)
4- Aklında tutmak (bir şeyi) (unutmamak/hatırından
çıkarmamak/hatırında tutmak)
Altı senedir aklındayım çekemedin yok farkındayım (Vasiyet)
5- Aklını başına almak (akılsızca davranışlardan kendini kurtarmak)
Kolo gezer kol saçını başını yol, aklı başına koy (Foseptik)
6- Ayıbını yüzüne vurmak (birinin kusurunu yüzüne söylemek)
Kendine bir gün kötü gözlerle bak ayıbını yüzüne vur (Kır Kalbini Ver
Elime)
7- Başa dönmek (bir iş için çaba harcayıp sonunda başarılı
olamamak)
Başa dönsün başım olmadı (Marifetname)
Aslen okuduğum zırvalar hep den den yeniden başa dön (Cümle
Mühendisi)
8- Başını duvarlara vurmak (çok pişman olmak)
Sözüm kulaklarına değsin, duvara vursun başını gücüm (Kır Kalbini
Ver Elime)
9- Beş para etmemek (hiçbir değeri olmamak)
Beş para etmez incilerin döksen (Cümle Mühendisi)
10- Beti benzi atmak (herhangi bir sebeple kanı çekilip yüzü solmak,
korkmak)
Ayağımın altı yer altı, soluk beniz karardı betim benzim attı kulak
kolonların patladı (Foseptik)
11- Bin dereden su getirmek (birini kandırmak için birçok sebep ileri
sürmek, dil dökmek)
Beni boğmak için bin dereden su getirdiniz (Tek Başınalığın Yolcusu)
12- (Bir hiç uğruna) feda etmek (kıymak, gözden çıkarmak)
Rabbenamı bir hiç uğruna tersledim (Vasiyet)
13- Boyun eğmek (isteyerek veya istemeyerek uymak, katlanmak)
Sosyetik namertlere boyun eğmek mi doğru olan (Tımarlı Hastane)
14- Canını yakmak (acı verecek bir biçimde cezalandırmak)
Münasebetsiz küfür bastım onurun canını yaktım (Vasiyet)
15- (birine) Ceza kesmek (görevli, para cezası yazmak)
Sahana ceza kestim, ben ağlamazken vurur dilim (Kır Kalbini Ver
Elime)
16- Çamur atmak (birini kötü bir işe karışmış göstermek, kara
çalmak, iftira etmek)
Atacakları bol çamur batacağım çok batak var (Tek Başınalığın
Yolcusu)
17- Çetin ceviz (bir konuda kendisiyle anlaşmak zor olan,
düşüncesinde direnen kişi/başarılması güç iş)
Egolarınla evlilik çetin ceviz numunelik (Marifetname)
18- Darısı başına(bir başarı, bir mutluluk başkası için istendiğinde
söylenen bir söz)
Darısı başına bir temenni stili (Marifetname)
Darısı başına kaşına gözüne bak çok itici (Marifetname)
19- Derinlere dalmak (bir konuyu kafa yorarak ayrıntılarıyla
düşünmek)
Kapalı tıkalı kutuda kafayı fazla takma deline dalma (Bas
Damarlarıma Sızlasın)
20- Derdine deva bulmak (sıkıntıyı çözümlemek, anlatmak,
çaresizliği yenmek)
Dertle anlaş deva bul (Baytar)
21- Dibe vurmak (kötü duruma düşmek)
Toparlanın apar topar sopar batakta dibe batar (Marifetname)
22- Dil (diller) dökmek (kandırmak, inandırmak veya yararlanmak
için tatlı sözler söylemek)
Ne diller döker de teslim olur kapana Juliet (Aşk Yok Artık)
23- Dili çözülmek (konuşamayan veya susan kişi konuşmaya
başlamak)
Dilsiz şairin dili çözülse kulak duymaz sağırım (Tek Başınalığın
Yolcusu)
24- Dilini tutmak (sonunu düşünmeden, rastgele söz söylemekten
sakınmak)
Diline hâkim ol bak sol elimde alyans (Tek Başınalığın Yolcusu)
25- Dilini kesmek (susmak)
Benimle ay’lı ben’li konuşma dilini keserim (Kır Kalbini Ver Elime)
26- Düşünüp taşınmak (konuyu bütün yönleriyle inceleyip ona göre
davranmak, iyice düşünmek)
Düşünür taşınır anlayamaz (Aşk Yok Artık)
27- El bebek gül bebek (nazlı, şımarık bir biçimde)
El bebek gül bebek bu yaşına kadar geldin (Aşk Yok Artık)
28- Elinde kalmak (birinin bakımında, yönetiminde olmak/ bir şey
satılamayıp sahibinde kalmak)
Sahtekârın diss telleri ellerimde kalsın (Cümle Mühendisi)
29- Elinden tutmak (yardım etmek/kayırmak)
Paçozların elinden tutanlara (Tımarlı Hastane)
30- Elinin kiri olmak (önemsiz, değersiz olmak)
Erkeklerin elimin kiri kadının boğaza geçirin ipi (Aşk Yok Artık)
31- Gelişi güzel yapmak (özentisiz bir şekilde yapmak)
Gelişi güzel doğar büyür ölürdük (Aşk Yok Artık)
32- Ağzını açıp gözünü yummak (öfke ile sonunu düşünmeden
ağzına gelen bütün ağır sözleri söylemek)
Kaf kef yum gözü vur sözü (Cümle Mühendisi)
33- Güllük gülistanlık (neşe/gönül rahatlığı/bolluk içinde
olan/sorunları bulunmayan)
Her şey güllük gülistanlık olacak olsaydı gerçekten (Aşk Yok Artık)
34- Hali vakti yerinde (paraca durumu iyi, zengin)
Hali vakti yerindeyken (Aşk Yok Artık)
35- Hatırı sayılır (oldukça çok/ önemli, saygın, saygıdeğer)
Hatırı sayılı döşeli dayalı narı üstüne yıkılı vidası sıkılı (Bas
Damarlarıma Sızlasın)
36- İğneyi kendine çuvaldızı başkasına batırmak (başkasından önce
kendi kusurlarını görmek)
İğnen anca sana batar için kapkara (Cümle Mühendisi)
37- İki yakasını bir araya getirememek (maddi sıkıntıdan kurtulup
rahata erememek)
Sağlı sollu punchline getirmez bir araya iki yakanı (Foseptik)
38- İncileri dökülmek (bir işi beğenmeyerek yapmaktan kaçınmak)
Beş para etmez incilerin döksen (Cümle Mühendisi)
39- İpin ucunu kaçırmak (yönetimde veya bir şeyi kullanmada
gereken ölçüyü yitirmek)
Aklımın ipinin ucu da kaçmış (Baytar)
40- Kabına sığmamak (duygularına engel olamayıp taşkın
davranışlarda bulunmak)
Özgürlüğüm sığmaz kabına atım gemini paraladı, Kolera perde
araladı (Foseptik)
41- Kafayı takmak (devamlı bir konuyu/ kişiyi düşünmek, onunla
uğraşmak)
Kapalı tıkalı kutuda kafayı fazla takma deline dalma (Bas
Damarlarıma Sızlasın)
42- Kafa yormak (derin düşünmek)
Kafamı yoramam kafam ağrısız kaygısız oh ne ala suyundan da koy
(Foseptik)
43- Kalbini kırmak (birini küstürecek, kendisinden soğutacak kadar
gücendirmek, üzmek)
Kalbim kırık tıbbi atık (Bas Damarlarıma Sızlasın)
Tepelemesine çık Sago omzuna yüklen kır kalbini ver elime (Kır
Kalbini Ver Elime)
44- Kambur üstüne kambur (sıkıntı ve tersliklerin üst üste geldiğini
anlatan bir söz)
Kambur kambur üstüne (Bas Damarlarıma Sızlasın)
45- Kanına girmek (birini öldürmek veya öldürtmek)
İblis kanıma girmeni üstelerse bil ki hile vardır (Tek Başınalığın
Yolcusu)
46- Kapısında köpek olmak (çıkar için birinin her dediğini yapmak)
Kapımda köpek olan işi bitince yabancı (Aşk Yok Artık)
47- Kaşlarını çatmak (kızmak, öfkelenmek)
Melek yanında yüzünü saklar, felek yüzüme kaş çatar (Baytar)
48- Kendi kaşınmak (Kötü muameleyi hak edecek davranışta
bulunmak)
Ağzının tadını ben kaçırdım sen kaşındın yalan mı (Foseptik)
49- Kendini paralamak (çok çaba ve özen göstermek)
Özgürlüğüm sığmaz kabına atım gemini paraladı, Kolera perde
araladı (Foseptik)
50- Kendi pisliğinde boğulmak (bir insanın kendi yaptıkları
yüzünden kendisinin zarar görmesi)
Kendi deryalarımda kendimi zorla boğdum (Vasiyet)
51- Kol gezmek (güvenlik amacıyla dolaşmak/dolaşmak)
Kolo gezer kol saçını başını yol, aklı başına koy (Foseptik)
52- Kul köle olmak (bir kimseye karşı büyük bir saygı ve bağlılıkla
fedakârlık yapmaya hazır olmak)
Paraya köle olmak mı (Tımarlı Hastane)
53- Kötü gözle bakmak (bir kimse için iyi olmayan düşünceler
beslemek, bunu belli edercesine bakmak/ cinsel duygu ile bakmak)
Kendine bir gün kötü gözlerle bak ayıbını yüzüne vur (Kır Kalbini Ver
Elime)
54- (birinin) kulağının zarı patlamak (gürültü yüzünden rahatsız
olmak)
Ayağımın altı yer altı, soluk beniz karardı betim benzim attı kulak
kolonların patladı (Foseptik)
55- Küfrü basmak (küfretmek)
Münasebetsiz küfür bastım onurun canını yaktım (Vasiyet)
56- Maymun iştahlı (sevgi ve eğiliminde kararlılık bulunmayan,
bugün şunu yarın ötekini beğenen)
Ahbaplar maymun iştah sahibi, benim içim senle tok (Baytar)
57- Anasını sat! (satayım!) (önem verme/vermem,
aldırma/aldırmam, umursama/umursamam)anlamında kullanılan bir söz)
İyiden iyiye para için satmışız anamızı (Tımarlı Hastane)
58- Perde aralamak (imkân vermek)
Özgürlüğüm sığmaz kabına atım gemini paraladı, Kolera perde
araladı (Foseptik)
59- Rehavet çökmek (basmak) (gevşeklik, ağırlık duymak ve uyumak
istemek)
Rehavet çöker omuzlarımın üzeri dolu (Cümle Mühendisi)
60- Saçını başını yolmak (çok üzülmek, üzüntüsünden dövünmek)
Kolo gezer kol saçını başını yol, aklı başına koy (Foseptik)
61- Sele gitmek (sele kapılmak/ gereksiz yere telef olmak)
Sele gitti ağustosum (Vasiyet)
62- Sıraya dizmek (sıralamak/ topluluk içinde herkese aynı biçimde
davranmak)
Çıkar savaşlarında gazilerimi sıraya dizdim bozmadan (Marifetname)
63- Sözünü kesmek (biri konuşurken söze karışıp onun konuşmasına
fırsat vermemek)
Sözümü kesme girişiminde bulunan herkeseydi radikal argolar
(Vasiyet)
64- Şahken şahbaz olmak (alay/ bir kimsenin herhangi bir sebeple
çirkinliği veya durumunun kötülüğü artmak)
İstanbul’un şahı şahbaz oldu (Foseptik)
65- Mat etmek (hacamat yoluyla kan almak/ argo hafifçe yaralamak)
Kalbin neyse nefretini de kendi elinle şah mat ettin (Kır Kalbini Ver
Elime)
66- Tadı kaçmak (tatsız bir duruma gelmek/ bir şey hoşa gidecek
yönlerini yitirmek)
Tadım iyice kaçmakta köküme işlemiş bir fobia (Bas Damarlarıma
Sızlasın)
67- Tadından yenmemek (çok tatlı, çok hoşa gider olmak)
Tadından yenmez cümlelerimin balı (Tek Başınalığın Yolcusu)
68- Tilki gibi (kurnaz kimse)
Aşk denen illet çorak arazide tilki misal kurnaz bekçi (Baytar)
69- Üç kuruşa satmak (çok basit bir şey için vazgeçmek)
Üç kuruş için verdin ödünü sosyete denen paragöze (Tımarlı
Hastane)
70- Yerden göğe kadar (pek çok)
Yerden göğe kadar haklı bu aşmış (Cümle Mühendisi)
71- Yoldan çıkmak (doğru yoldan ayrılmak)
İyiden iyiye bakıyorum da yoldan raydan çıkmışsın (Aşk Yok Artık)
72- Taş koymak (engelleyecek biçimde davranmak)
Cümle yolumun önüne taş (Baytar)
73- Yüzüne vurmak (bir insanın yanlışını ya da utanacağı bir
özelliğini açıkça söylemek)
Bunu da yüzüme vurmasınlar (Vasiyet)
makale linki: dergipark.org.tr/en/download/article-file/733038
1- Ağzına sakız olmak (dedikodusuna konu olmak)
Körkütük asalağız bu yağız delikanlının adı Sago, rapi sakız olacak
ağız yorulacak (Marifetname)
2- Ağzının tadını kaçırmak (neşesini, keyfini bozmak)
Ağzının tadını ben kaçırdım sen kaşındın yalan mı (Foseptik)
3- Akıllı geçinmek (kendini çok akıllı sanmak)
Akıllı geçinen cehennem odunları akar gözlerinden yaş cennetin
ırmaklarından (Tımarlı Hastane)
4- Aklında tutmak (bir şeyi) (unutmamak/hatırından
çıkarmamak/hatırında tutmak)
Altı senedir aklındayım çekemedin yok farkındayım (Vasiyet)
5- Aklını başına almak (akılsızca davranışlardan kendini kurtarmak)
Kolo gezer kol saçını başını yol, aklı başına koy (Foseptik)
6- Ayıbını yüzüne vurmak (birinin kusurunu yüzüne söylemek)
Kendine bir gün kötü gözlerle bak ayıbını yüzüne vur (Kır Kalbini Ver
Elime)
7- Başa dönmek (bir iş için çaba harcayıp sonunda başarılı
olamamak)
Başa dönsün başım olmadı (Marifetname)
Aslen okuduğum zırvalar hep den den yeniden başa dön (Cümle
Mühendisi)
8- Başını duvarlara vurmak (çok pişman olmak)
Sözüm kulaklarına değsin, duvara vursun başını gücüm (Kır Kalbini
Ver Elime)
9- Beş para etmemek (hiçbir değeri olmamak)
Beş para etmez incilerin döksen (Cümle Mühendisi)
10- Beti benzi atmak (herhangi bir sebeple kanı çekilip yüzü solmak,
korkmak)
Ayağımın altı yer altı, soluk beniz karardı betim benzim attı kulak
kolonların patladı (Foseptik)
11- Bin dereden su getirmek (birini kandırmak için birçok sebep ileri
sürmek, dil dökmek)
Beni boğmak için bin dereden su getirdiniz (Tek Başınalığın Yolcusu)
12- (Bir hiç uğruna) feda etmek (kıymak, gözden çıkarmak)
Rabbenamı bir hiç uğruna tersledim (Vasiyet)
13- Boyun eğmek (isteyerek veya istemeyerek uymak, katlanmak)
Sosyetik namertlere boyun eğmek mi doğru olan (Tımarlı Hastane)
14- Canını yakmak (acı verecek bir biçimde cezalandırmak)
Münasebetsiz küfür bastım onurun canını yaktım (Vasiyet)
15- (birine) Ceza kesmek (görevli, para cezası yazmak)
Sahana ceza kestim, ben ağlamazken vurur dilim (Kır Kalbini Ver
Elime)
16- Çamur atmak (birini kötü bir işe karışmış göstermek, kara
çalmak, iftira etmek)
Atacakları bol çamur batacağım çok batak var (Tek Başınalığın
Yolcusu)
17- Çetin ceviz (bir konuda kendisiyle anlaşmak zor olan,
düşüncesinde direnen kişi/başarılması güç iş)
Egolarınla evlilik çetin ceviz numunelik (Marifetname)
18- Darısı başına(bir başarı, bir mutluluk başkası için istendiğinde
söylenen bir söz)
Darısı başına bir temenni stili (Marifetname)
Darısı başına kaşına gözüne bak çok itici (Marifetname)
19- Derinlere dalmak (bir konuyu kafa yorarak ayrıntılarıyla
düşünmek)
Kapalı tıkalı kutuda kafayı fazla takma deline dalma (Bas
Damarlarıma Sızlasın)
20- Derdine deva bulmak (sıkıntıyı çözümlemek, anlatmak,
çaresizliği yenmek)
Dertle anlaş deva bul (Baytar)
21- Dibe vurmak (kötü duruma düşmek)
Toparlanın apar topar sopar batakta dibe batar (Marifetname)
22- Dil (diller) dökmek (kandırmak, inandırmak veya yararlanmak
için tatlı sözler söylemek)
Ne diller döker de teslim olur kapana Juliet (Aşk Yok Artık)
23- Dili çözülmek (konuşamayan veya susan kişi konuşmaya
başlamak)
Dilsiz şairin dili çözülse kulak duymaz sağırım (Tek Başınalığın
Yolcusu)
24- Dilini tutmak (sonunu düşünmeden, rastgele söz söylemekten
sakınmak)
Diline hâkim ol bak sol elimde alyans (Tek Başınalığın Yolcusu)
25- Dilini kesmek (susmak)
Benimle ay’lı ben’li konuşma dilini keserim (Kır Kalbini Ver Elime)
26- Düşünüp taşınmak (konuyu bütün yönleriyle inceleyip ona göre
davranmak, iyice düşünmek)
Düşünür taşınır anlayamaz (Aşk Yok Artık)
27- El bebek gül bebek (nazlı, şımarık bir biçimde)
El bebek gül bebek bu yaşına kadar geldin (Aşk Yok Artık)
28- Elinde kalmak (birinin bakımında, yönetiminde olmak/ bir şey
satılamayıp sahibinde kalmak)
Sahtekârın diss telleri ellerimde kalsın (Cümle Mühendisi)
29- Elinden tutmak (yardım etmek/kayırmak)
Paçozların elinden tutanlara (Tımarlı Hastane)
30- Elinin kiri olmak (önemsiz, değersiz olmak)
Erkeklerin elimin kiri kadının boğaza geçirin ipi (Aşk Yok Artık)
31- Gelişi güzel yapmak (özentisiz bir şekilde yapmak)
Gelişi güzel doğar büyür ölürdük (Aşk Yok Artık)
32- Ağzını açıp gözünü yummak (öfke ile sonunu düşünmeden
ağzına gelen bütün ağır sözleri söylemek)
Kaf kef yum gözü vur sözü (Cümle Mühendisi)
33- Güllük gülistanlık (neşe/gönül rahatlığı/bolluk içinde
olan/sorunları bulunmayan)
Her şey güllük gülistanlık olacak olsaydı gerçekten (Aşk Yok Artık)
34- Hali vakti yerinde (paraca durumu iyi, zengin)
Hali vakti yerindeyken (Aşk Yok Artık)
35- Hatırı sayılır (oldukça çok/ önemli, saygın, saygıdeğer)
Hatırı sayılı döşeli dayalı narı üstüne yıkılı vidası sıkılı (Bas
Damarlarıma Sızlasın)
36- İğneyi kendine çuvaldızı başkasına batırmak (başkasından önce
kendi kusurlarını görmek)
İğnen anca sana batar için kapkara (Cümle Mühendisi)
37- İki yakasını bir araya getirememek (maddi sıkıntıdan kurtulup
rahata erememek)
Sağlı sollu punchline getirmez bir araya iki yakanı (Foseptik)
38- İncileri dökülmek (bir işi beğenmeyerek yapmaktan kaçınmak)
Beş para etmez incilerin döksen (Cümle Mühendisi)
39- İpin ucunu kaçırmak (yönetimde veya bir şeyi kullanmada
gereken ölçüyü yitirmek)
Aklımın ipinin ucu da kaçmış (Baytar)
40- Kabına sığmamak (duygularına engel olamayıp taşkın
davranışlarda bulunmak)
Özgürlüğüm sığmaz kabına atım gemini paraladı, Kolera perde
araladı (Foseptik)
41- Kafayı takmak (devamlı bir konuyu/ kişiyi düşünmek, onunla
uğraşmak)
Kapalı tıkalı kutuda kafayı fazla takma deline dalma (Bas
Damarlarıma Sızlasın)
42- Kafa yormak (derin düşünmek)
Kafamı yoramam kafam ağrısız kaygısız oh ne ala suyundan da koy
(Foseptik)
43- Kalbini kırmak (birini küstürecek, kendisinden soğutacak kadar
gücendirmek, üzmek)
Kalbim kırık tıbbi atık (Bas Damarlarıma Sızlasın)
Tepelemesine çık Sago omzuna yüklen kır kalbini ver elime (Kır
Kalbini Ver Elime)
44- Kambur üstüne kambur (sıkıntı ve tersliklerin üst üste geldiğini
anlatan bir söz)
Kambur kambur üstüne (Bas Damarlarıma Sızlasın)
45- Kanına girmek (birini öldürmek veya öldürtmek)
İblis kanıma girmeni üstelerse bil ki hile vardır (Tek Başınalığın
Yolcusu)
46- Kapısında köpek olmak (çıkar için birinin her dediğini yapmak)
Kapımda köpek olan işi bitince yabancı (Aşk Yok Artık)
47- Kaşlarını çatmak (kızmak, öfkelenmek)
Melek yanında yüzünü saklar, felek yüzüme kaş çatar (Baytar)
48- Kendi kaşınmak (Kötü muameleyi hak edecek davranışta
bulunmak)
Ağzının tadını ben kaçırdım sen kaşındın yalan mı (Foseptik)
49- Kendini paralamak (çok çaba ve özen göstermek)
Özgürlüğüm sığmaz kabına atım gemini paraladı, Kolera perde
araladı (Foseptik)
50- Kendi pisliğinde boğulmak (bir insanın kendi yaptıkları
yüzünden kendisinin zarar görmesi)
Kendi deryalarımda kendimi zorla boğdum (Vasiyet)
51- Kol gezmek (güvenlik amacıyla dolaşmak/dolaşmak)
Kolo gezer kol saçını başını yol, aklı başına koy (Foseptik)
52- Kul köle olmak (bir kimseye karşı büyük bir saygı ve bağlılıkla
fedakârlık yapmaya hazır olmak)
Paraya köle olmak mı (Tımarlı Hastane)
53- Kötü gözle bakmak (bir kimse için iyi olmayan düşünceler
beslemek, bunu belli edercesine bakmak/ cinsel duygu ile bakmak)
Kendine bir gün kötü gözlerle bak ayıbını yüzüne vur (Kır Kalbini Ver
Elime)
54- (birinin) kulağının zarı patlamak (gürültü yüzünden rahatsız
olmak)
Ayağımın altı yer altı, soluk beniz karardı betim benzim attı kulak
kolonların patladı (Foseptik)
55- Küfrü basmak (küfretmek)
Münasebetsiz küfür bastım onurun canını yaktım (Vasiyet)
56- Maymun iştahlı (sevgi ve eğiliminde kararlılık bulunmayan,
bugün şunu yarın ötekini beğenen)
Ahbaplar maymun iştah sahibi, benim içim senle tok (Baytar)
57- Anasını sat! (satayım!) (önem verme/vermem,
aldırma/aldırmam, umursama/umursamam)anlamında kullanılan bir söz)
İyiden iyiye para için satmışız anamızı (Tımarlı Hastane)
58- Perde aralamak (imkân vermek)
Özgürlüğüm sığmaz kabına atım gemini paraladı, Kolera perde
araladı (Foseptik)
59- Rehavet çökmek (basmak) (gevşeklik, ağırlık duymak ve uyumak
istemek)
Rehavet çöker omuzlarımın üzeri dolu (Cümle Mühendisi)
60- Saçını başını yolmak (çok üzülmek, üzüntüsünden dövünmek)
Kolo gezer kol saçını başını yol, aklı başına koy (Foseptik)
61- Sele gitmek (sele kapılmak/ gereksiz yere telef olmak)
Sele gitti ağustosum (Vasiyet)
62- Sıraya dizmek (sıralamak/ topluluk içinde herkese aynı biçimde
davranmak)
Çıkar savaşlarında gazilerimi sıraya dizdim bozmadan (Marifetname)
63- Sözünü kesmek (biri konuşurken söze karışıp onun konuşmasına
fırsat vermemek)
Sözümü kesme girişiminde bulunan herkeseydi radikal argolar
(Vasiyet)
64- Şahken şahbaz olmak (alay/ bir kimsenin herhangi bir sebeple
çirkinliği veya durumunun kötülüğü artmak)
İstanbul’un şahı şahbaz oldu (Foseptik)
65- Mat etmek (hacamat yoluyla kan almak/ argo hafifçe yaralamak)
Kalbin neyse nefretini de kendi elinle şah mat ettin (Kır Kalbini Ver
Elime)
66- Tadı kaçmak (tatsız bir duruma gelmek/ bir şey hoşa gidecek
yönlerini yitirmek)
Tadım iyice kaçmakta köküme işlemiş bir fobia (Bas Damarlarıma
Sızlasın)
67- Tadından yenmemek (çok tatlı, çok hoşa gider olmak)
Tadından yenmez cümlelerimin balı (Tek Başınalığın Yolcusu)
68- Tilki gibi (kurnaz kimse)
Aşk denen illet çorak arazide tilki misal kurnaz bekçi (Baytar)
69- Üç kuruşa satmak (çok basit bir şey için vazgeçmek)
Üç kuruş için verdin ödünü sosyete denen paragöze (Tımarlı
Hastane)
70- Yerden göğe kadar (pek çok)
Yerden göğe kadar haklı bu aşmış (Cümle Mühendisi)
71- Yoldan çıkmak (doğru yoldan ayrılmak)
İyiden iyiye bakıyorum da yoldan raydan çıkmışsın (Aşk Yok Artık)
72- Taş koymak (engelleyecek biçimde davranmak)
Cümle yolumun önüne taş (Baytar)
73- Yüzüne vurmak (bir insanın yanlışını ya da utanacağı bir
özelliğini açıkça söylemek)
Bunu da yüzüme vurmasınlar (Vasiyet)
